Transformatör bir diğer adıyla trafo, iki ya da daha fazla devre arasındaki elektrik enerjisi aktarımını elektromanyetik indüksiyonla sağlayan bir sistem olmaktadır. Trafolar, DC yani doğru akım devrelerinde değil genellikle AC yani alternatif akım devrelerinde tercih edilmektedir. Transformatörlerin frekans değerleri değiştirilmeden, gerilim ve akım değerlerinde istenilen değişimi gerçekleştirmektedir. Trafo genelde bir elektrik devresindeki akım ve gerilimi yükseltme ve düşürme, elektrik enerjisinin aktarımı ve dağıtımı gibi amaçlar için tercih edilmektedir.
Temel kullanım amaçları, elektromanyetik indüksiyon yoluyla devreler arası enerji aktarımının daha kolay bir şekilde yapılmasını sağlamaktadır. Bu işlem yapılırken gerilim oranının yükseltilmesindeki hedef özellikle elektrik enerjisinin elde edildiği noktadan daha uzak noktalara aktarılabilmesidir. Bunun temel nedeni, yüksek akımla iletme işleminin çok ciddi seviyede güç kayıplarına yol açabilme ihtimalidir. Güç kayıplarının önüne geçmek için iletme işlemi esnasında gerilim yükseltilmekte ve akım düşürülmektedir.
Transformatör (Trafo) Çalışma Prensibi
Transformatörlerin çalışma biçimi temelde elektrik enerjisinin bir iletken aracılığıyla diğer bir iletkene manyetik akı aracılığıyla iletilmesinden oluşmaktadır.
Transformatörün yapısı en temel ifadeyle, iki bobinden ve nüveden meydana gelmesidir. Nüvedeki bobinlerden birinin üzerinde gerilim uygulandığında nüve üzerinde bir manyetik akı meydana gelir. Oluşan manyetik akının yönü ve şiddeti ise düzenli olarak değişiklik göstermektedir. Bu manyetik akı, çıkış bobini üzerinde bir gerilim indüklenmesine neden olmaktadır.
Özetle, ilk bobine uygulanan gerilimden bir manyetik alan oluşur ve bu manyetik alan sayesinde bir diğer bobine enerji aktarımı meydana gelir. Transformatördeki çıkış (secondary) sarım sayısı giriş (primary) sarım sayısından fazla ise çıkış gerilimi giriş geriliminden daha yüksek olmaktadır.
İç Mekân Trafo
Trafoların birçok farklı noktada kullanıldığına şahit olunmaktadır ve bazı trafolar ise bulundukları mekâna göre değişiklik gösterebilmektedir. Bunlardan biri de iç mekan trafolarıdır. İç mekân trafoları genellikle kapalı mekanlarda bulunan ve çevresinde kimsenin olmaması gereken tehlikeli trafolar olmaktadır ve elektrik akımları yüksektir. Bu nedenle de kapalı alanlarda tutulmaktadır. Çünkü dış etkenlere karşı savunmasızdır.
Dış Mekân Trafo
Dış mekan trafolar genel olarak dış etkenlere karşı daha dayanıklı olan ve üstü kapalı olan trafolar olarak ifade edilebilmektedir.